COPD of rokerslong

Je herstelt steeds trager van een verkoudheid, je bent sneller buiten adem of je hoest regelmatig zonder dat je verder ziek bent. Of misschien heb je al een tijdje last van een “rokershoest”.
De kans bestaat dan dat je COPD hebt.

Inleiding

COPD of chronisch obstructief longlijden is een aandoening van de luchtwegen.
Men schat dat ongeveer 700.000 Belgen lijden aan COPD en minder dan de helft weet van zichzelf dat hij of zij de ziekte heeft. Momenteel is COPD de 4e meest dodelijke aandoening in België, na hartaanval, kanker en beroerte.
De term COPD is een verzamelnaam van verschillende luchtwegproblemen zoals chronische bronchitis en longemfyseem. Kenmerken hierbij zijn luchtwegontsteking, luchtwegvernauwing en afbraak van longweefsel. Geleidelijk aan wordt het in- en uitademen hierdoor moeilijker.

Verschil met astma
COPD en astma zijn beide chronische aandoeningen van de longen, met gelijkaardige symptomen. Bij beide ziektes ontsteken de lagergelegen luchtwegen regelmatig. Het verschil met astma is dat COPD stilaan verergert. Wanneer je COPD hebt, is je levensverwachting verminderd en bij astma niet. Bij COPD treedt de ziekte ook meestal pas op latere leeftijd op en is ze een gevolg van langdurige beschadiging van de longen. Astma begint doorgaans al in de kindertijd.

Oorzaken

Roken

COPD wordt ook wel eens rokerslong genoemd. In 90% van de gevallen is langdurig roken de oorzaak van COPD. Ongeveer 3 op 10 rokers krijgt COPD. Waarom de ene roker het wel krijgt en de andere niet, is niet helemaal duidelijk. Men ziet wel dat langdurig roken het risico sterk verhoogt en ook de hoeveelheid die je per dag rookt. Heb je ooit hevig gerookt en ben je gestopt, dan daalt het risico op COPD, maar het is niet helemaal weg. De kans blijft bestaan dat je op latere leeftijd alsnog COPD krijgt.

Andere oorzaken

10% van de patiënten met COPD in België krijgt het door andere oorzaken.
Bij een deel van deze groep is een langdurige blootstelling aan giftige stoffen of kleine stofdeeltjes de oorzaak van COPD. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren tijdens het werk, maar ook thuis. Het kan gaan om verschillende soorten stoffen, waaronder houtstof, uitlaatgassen, chemische stoffen en asbest.
Langdurig slecht behandeld astma kan, in zeldzame gevallen, ook overgaan in COPD.
Een erfelijke aandoening, waarbij een eiwit dat je longen moet beschermen, niet genoeg wordt aangemaakt, speelt bij een klein percentage patiënten ook een rol.

Symptomen

  • Langdurig hoesten: je hebt een hoest die niet overgaat of regelmatig de kop opsteekt. Het kan dat je de hele dag door hoest, maar even goed dat je enkel bij het opstaan of wanneer je gaat liggen, moet hoesten.
  • Fluimen: je hebt hier last van, zonder dat je recent een verkoudheid hebt gehad.
  • Kortademigheid: Je bent snel buiten adem. In het begin vooral bij hevige inspanningen, maar mettertijd ook bij kleine dagdagelijkse inspanningen zoals de trap nemen of jezelf aankleden.
  • Langer ziek: verkoudheden of andere luchtweginfecties duren langer dan gemiddeld of je blijft langer (meerdere weken) rondlopen met een hoest.
  • Benauwdheid: Dit komt vooral in een later stadium van de ziekte. Je hebt geregeld het gevoel dat je tekort hebt aan lucht en voelt je benauwd. Angst en ongerustheid gaan hier vaak mee samen.

Andere symptomen: Piepend of brommend ademen is een symptoom dat soms mee optreedt en ook vermoeidheid; vooral na (matige) inspanning komt dit voor, omdat je onvoldoende zuurstof binnenkrijgt.

Diagnose en verloop van de ziekte

  • Diagnose
    De diagnose kan het gemakkelijkst gesteld worden door een huisarts. Je krijgt eerst een aantal vragen over de symptomen en blootstelling aan schadelijke stoffen (en natuurlijk roken). Hiermee weet men hoe groot je risico is.
    Een eenvoudige test kan dan de conclusie van de dokter bevestigen: De spirometrie: dit is een snelle en pijnloze ademtest.
    Is de diagnose onduidelijk, dan kan je doorverwezen worden naar een specialist (longarts) om verdere tests te doen zoals een scan van de longen.
  • Verloop
    COPD is een progressieve ziekte, dit wil zeggen dat ze langzaamaan verergert.
    De schade die je longen hebben opgelopen, kan niet meer worden hersteld en wordt stilaan erger. Het is belangrijk om jezelf goed te laten behandelen en ook aangeraden je levensstijl aan te passen. Hierdoor kan je de ziekte vertragen, waardoor je levenskwaliteit (terug) zal verbeteren.
    In het begin heb je in beperkte mate last van bovenstaande symptomen. Naarmate de ziekte vordert, krijg je ook te maken met opflakkeringen of exacerbaties. Exacerbaties zijn periodes waarbij verschillende symptomen veel heviger optreden. Ze kunnen spontaan overgaan, maar een opname in het ziekenhuis en/of toediening van extra zuurstof kan ook nodig zijn. Deze opflakkeringen komen, naarmate de ziekte verder vordert, vaker voor en gaan ook moeilijker voorbij.

Advies en behandeling

Welke geneesmiddelen je moet nemen, zal je arts samen met jou beslissen. In het volgende artikel vind je wel tips om je levensstijl aan te passen. Zoals bij veel ziektes, is ook dat erg belangrijk voor het verloop van de ziekte en je eigen comfort.

Hoe je met de ziekte omgaat lees je in ons volgend artikel: Leven met COPD