Leven met COPD

Zoals in het vorige artikel te lezen is, is COPD een chronische ziekte die niet meer overgaat. Dit kan een harde klap zijn en, zeker in het begin, moeilijk om mee om te gaan.
Te weten komen wat de ziekte precies inhoudt en hoe je ermee kan leren leven zijn belangrijke stappen.

Enkele tips:

Neem steeds iemand mee naar de consultaties bij de huisarts en/of specialist. Met 2 onthoud je immers meer dan alleen.
Breng je omgeving op de hoogte. Tijdens exacerbaties (longaanvallen) ben je snel uitgeput en kan je minder doen dan tijdens goede periodes. Als je naasten en eventueel ook collega’s dit weten, kunnen ze er meer begrip voor opbrengen en hier beter op reageren.
Laat je begeleiden. Er zijn naar schatting 700 000 Belgen met COPD. Er zijn veel gespecialiseerde websites, patiëntenverenigingen en hulpverleners. copdvzw.be is een goed voorbeeld . Zij geven tips, delen getuigenissen en organiseren geregeld infoavonden en uitstappen.
Ook het Nederlandse Longfonds is een erg goede steun voor mensen met een longziekte.
longfonds.nl Je vindt er niet alleen uitleg over de ziekte maar ook gratis boekjes en filmpjes om je te helpen in het dagelijkse leven.

Bij COPD zijn geneesmiddelen, zeker in het begin, niet de belangrijkste manier om de ziekte te behandelen. Hieronder lees je welke factoren uit je dagelijks leven de ziekte beïnvloeden.

Stoppen met roken
Voeding
Beweging
Het weer

1. Stoppen met Roken

Als je rookt, weet je ondertussen dat roken waarschijnlijk de oorzaak is van je aandoening. Voor je arts en omgeving is het logisch dat je zonder enige twijfel stopt met roken.
We zien toch dat een deel van de patiënten dit niet doet of niet volhoudt. Stoppen met roken is en blijft moeilijk, of je de diagnose hebt gekregen of niet.
Soms zijn er ook patiënten die denken dat het niets meer uitmaakt, want ze zijn toch al ziek en gaan niet meer genezen. Stoppen met roken is wel degelijk de belangrijkste maatregel om de aandoening te behandelen en te vertragen.
Dus nog even de voordelen van een rookstop voor mensen met COPD op een rij:

Je longfunctie verbetert, hierdoor zal je vrijer kunnen ademen.
De voortgang van de ziekte vertraagt en je levensverwachting stijgt.
Je medicatie kan beter inwerken.
Je klachten en aanvallen verminderen.
Er is minder kans op (ernstige) infecties:
→Door te roken zijn je longen minder in staat om infecties tegen te gaan. Rokers blijven vaak langer ziek en/of hebben meer kans om longontstekingen te ontwikkelen na bijvoorbeeld een verkoudheid of bronchitis. Door te stoppen met roken, zijn je longen beter in staat om infecties te bestrijden.
Je bespaart er geld mee:
→ Niet enkel door geen sigaretten meer te kopen; mensen die stoppen, hebben ook minder medicatie nodig.

2. Voeding

Ook aangepaste voeding is nodig voor COPD patiënten. Door de ziekte kan spierzwakte en gewichtsverlies optreden. Bij sommige patiënten kan het zelfs leiden tot cachexie: hierbij is er sprake van spierafbraak, erge vermoeidheid en verlies van eetlust.
Enkele tips:

Eet gevarieerde en volwaardige voeding: Door het tekort aan zuurstof heeft je lichaam meer nood aan gezonde en evenwichtige voeding.
Eet voldoende eiwitten om spierzwakte en afbraak tegen te gaan (vlees, vis, zuivel, peulvruchten,…)
Rust even uit voor je eet. Als je tijdens het eten buiten adem geraakt, heb je minder zin om te eten.
Ben je snel buiten adem tijdens het eten, kies dan voor zacht, makkelijk te kauwen voedsel zoals doorgekookte groenten/pasta, soepen, zachtere vleessoorten en sop brood voor je het eet.
Is je eetlust sterk verminderd of lukt het niet om meerdere volwaardige maaltijden per dag te eten? Denk dan aan bijvoeding; in de apotheek is er tegenwoordig veel keuze:
– Poeders om aan je gewone maaltijden toe te voegen
– De zogenaamde “astronautenvoeding”: drinkflesjes zoals Fortimel en Delical bestaat in verschillende smaken.
– Er bestaan tegenwoordig ook soepen, pudding, fruitsapjes en koekjes met de zelfde voordelen als de klassieke drankjes.

1 à 2 x per dag een van deze producten gebruiken geeft je zekerheid dat je alle belangrijke voedingsstoffen binnenkrijgt en geeft meer ruimte om je andere maaltijden aan te passen naar jouw smaak.

3. Bewegen

Door COPD ben je sneller buiten adem en heb je misschien de neiging om inspanningen te beperken of te vermijden.
Het is toch belangrijk om dagelijks te bewegen, omdat dit je longfunctie verbetert.
30 minuten per dag actief bewegen heeft een bewezen effect op het verloop van COPD:

Je voelt je fitter.
Je spieren en botten worden sterker.
Je zal op termijn minder medicatie nodig hebben.
Het verloop van de ziekte vertraagt.
Je slaap verbetert.
Het verbetert je conditie.
Je gaat zuurstof beter opnemen en ook vrijer ademen.

Je hoeft niet bang te zijn om wat buiten adem te geraken tijdens het sporten, dit heeft geen nadelige effecten op je longen en beschadigt ze niet. Las voldoende rustpauzes in en bouw de intensiteit op.

Met dagelijks bewegen wordt er ook niet per se sporten bedoeld. Als je per dag 30min actief bent, is het ook al voldoende. Wandelen, fietsen of tuinieren zijn goede voorbeelden maar ook actief stretchen en ademhalingsoefeningen (specifiek voor COPD) zijn nuttig.
sportzorg.nl/copd is een website waar je nog meer info over sporten met COPD vindt.

4. Het weer

Mensen met longaandoeningen krijgen vaak meer last als er veel vervuiling in de lucht is. Je gaat moeilijker ademen, hebt meer medicatie nodig, of bent sneller buiten adem.
Let dus op als er een smog- of ozonalarm geldt. Zowel smog als ozon zijn een gevolg van een opstapeling van schadelijke stoffen in de lucht zoals uitlaatgassen. Smog komt voor als er een lange periode droog weer is met weinig wind en ozon komt voor als het ook nog eens langdurig erg warm is.
Sommige patiënten krijgen al meer klachten als de luchtvervuiling licht tot matig stijgt. Dit kan je in het oog houden op deze website: irceline.be
Je kan je inspanningen dan proberen te plannen rond periodes met veel vervuiling als je weet dat hierdoor je klachten verergeren. Drukke wegen en files vermijden kan ook al helpen.